Amigada VGA monitor kullanabilirmiyiz?
 Pratikte Amigada PC monitorü(SVGA/VGA) kullanilabilmektedir (preferences den gereken ayarlar yapıldıktan sonra ) fakat şu unutulmamalıdır bu ayar yapildiktan sonra workbench in gereken modülü yüklenmeden monitor kullanılır hale gelmez yani bilgisayarınız açıldığında mouseun iki tuşuna basıldığında çıkan boot menu çıkmaz ve göremezsiniz çünkü bu monitor native Amiga çözünürlüğünü destekleyemez. Bu monitorleri kullanabilmek icin gereken ufak bir adaptor vardir ve bu adaptorün yaptigi şey Amiga üzerinde bulunan çıkışları gereken monitör girişlerine eklemektir. Su unutulmamalıdır : Amiga dijital cıkısları rising edge triggered ( yani yukselen kenar tetiklemelidir ) olmaktadir fakat piyasada kullanilan monitorler ise falling edge triggered ( yani dusen kenar tetiklemelidir ) calışır. Bu yüzden bu adaptörün içine basit bir TTL entegre konarak ( dengelleyici entegresi ) bu sorun giderilir. Bunun yanında piyasada satılan ScanDoubler adlı vga adaptörü sayesinde VGA monitörlerde NTSC ve Pal modları da rahatlıkla kullanabilirsiniz. Daha ayrıntılı bilgi Projeler sayfası veya Aminet'ten edinilebilinir.   Ayrıca Dünyadaki ve Türkiye deki firmalardan da bu adaptörler temin edilebilir. 

Çok kaliteli PC monitorlerinde ise zaten dusuk çözünürlük ve çalışma frekansları desteklendiği için Amiga native çözünürlüklerde kullanılabilmektedir bu monitorler multi-sync olarak da gecerler.

Vga Adaptörü yaptım fakat VGA monitorü en efektif nasıl kullanabilirim? (Ekran modları )
 Diğer modlar için dediğim gibi aminet’e başvur. Kenarlardaki boşluklar ne yaparsan yap orada kalacaktır, onların sebebi amiganın çıkışının vga ya tam uyumlu olmaması bu yüzdende monitörlerin çoğunda o boşluklar kalıyor galiba bi tek CTX in analog monitörü boşluksuz açabiliyor dediğim gibi bu monitörün çalıştığı frekans aralığına göre değişir kimi vga da süper 72 de görülebiliyormuş ama hekes de çalışmıyor... vag adaptörünü en verimli dblpal da kullanırsın ama dblpal orj ayarları ile monitöründe çalışmayabilir bunun ayarlanmış versiyonlarını aminetten indirebilirsin veya moned adlı programla kendinde ayarlıya bilirsin ama yapman gerekli olaylar vga only adlı iconu devs e at böylece pal çalışan birçok prg dblpal çıkar ben mesela dblntsc kullaniyorum gayet iyi şu anda biraz daha hizli aslinda dblpaldan. Aminetten bi arsiv indirdim...dblntsc31 diye gayet guzel gayet temiz yanlız normalden (pal 1084s) biraz daha yavaş oluyo galiba yani ppc’ye ppc demezsin...yavaslıyor . VGAOnly konusunda ise PPc de bootmenu var ya orda sadece 31khz screen diye bişey var onu patch ettim oldu bi sekil.. Moned’i ben anlıyamadım pek yani monitörün sağı solu buyuyo ama ben workbench screen’i kullanamiyom orda....yani bi acayip...overscan de yemiyo alla alla oldum. Evet aga saniyede maximum transfer hızı 2 mb olan bir chip settir bu yüzdende bu aleti ne kadar kasarsan o kadar yavaşlar 15 khz tarama ile 31khz tarama tahmin edersin ki cpu gücü bakımından fark yaratır bu da senin hisettiğin farkı oluşturur zaten bu ekran modlarını 128 veya 256 renk kullanmakta zaten fark edilen yavaşlama yüzünden kullanılamıyor bu işi o kadar abartıyor ki hiç bir şey yapamıyormuş gibi hissediyorsun ancak esas olan işlemcin o hesaplamaları yapıyor ama ekrana aktaramıyor bu yüzdende vga monitör modlarının hepsi normal modlardan yaklaşık 2 kat yavaştır. Yani yüksek çözürlükte rahat çalışmak için grafik kartı şart.

[ Sorular ]

Amiga'da PC mouse'u kullanabilir miyim?
Amiga'da mouse kavrami pc den once ortaya cikmistir . Amiga mouselari normal Pc mouselerinin mantigi ile calismamaktadir . PC mouselari yatay ve dikey sinyalleri RS-232 protokolune gore cevirip seri porta bu mantikla yollamaktadirlar ve su an kullanilan PS-2 de benzer hatta ayni, mantikla calismaktadir. Amigada ise durum tamamen farklidir ve yatay dikey sinyaller bir protokl ile enkapsule edilmezler direk anakarta yollanirlar boylece bu sinyaller anakart uzerinde process edilirler o yuzden bir PC mouseunun DB-9 Female konnektoru bicimsel olarak uysada elektriksel olarak ayni etkiyi gostermeyeceginden calismayacaktir. Fakat aminette normal PC mouse unu seri porta baglayip kullandirabilecek programlar mevcuttur. Eger elektronik meraklisi iseniz PIC mikrodenetleyicilerle butun PC mouselarini amigaya baglayip kullanabileceginiz bedava bir hobby project internette bulunmakta.

Power Computing Punchinello adında bir adaptör çıkardı, bu adaptörle M$ Mouse ve Logitech 3 button mouse uyumlu bütün mouse`ları bir yazılıma gerek kalmadan takabiliyorsun. http://www.powerc.com/

Ayrıca Amigart'taki Roadrunner'ın Amiga ve Projeler bölümünde kendin yapabileceğin adaptörleri bulabilirsin.

[ Sorular ]

Amigamın işlemcisini nasıl upgrade ederim?
Klasik Amigaların BUS portuna takılan Turbo Kartlar sayesinde işlemcinizi değiştirebilirsiniz.

[ Sorular ]

Amiga'da hangi hızlandırıcı kartlar ve RAM kullanılmaktadır?
Amiga bir cok seyin oncusu oldugu gibi hizli BUS kavramininda oncusu olmus ve bir cok Amiga üzerinde ZORRO adi verilen ve ( I – II – III ) genişleme yuvası olarak kullanılan bir bus bulunmaktadır. Bu bus üzerine anakart uzerindeki islemciyi bypass ederek islemci upgrade i ve ram eklemesi sağlayabilmektedir. Bundan sonraki cümlelerde anlatılan hızlandırıcı kartlar ve verilen bilgiler A1200 baz alınarak aktarılacaktır.

Klasik Amigalar üzerinde Motorola firmasının ürettiği islemciler kullanılmaktadır bunlar: 68020, 68030, 68040, 68060 ve PPC ailesidir.

Bu islemcilerden A1200 uzerinde geleni 68EC020 olup uzerinde MMU ve FPU bulundurmamaktadır . ( MMU = Memory Management Unit sanal bellek kullanimi icin , FPU = Floatin Point Unit kayan noktali matematik islemler icin gelistirilmis matematik islemci) . EC = Embedded Controller . Bu islemci 14 Mhz hizinda calismakta olup yaklasik 1 mips hızındadır. Bundan sonra ise piyasaya cikan islemciler sirasiyla 68030, 68EC030 , 68040 , 68EC040 , 68LC040 , 68060 olmuştur.

68030 modelinin bir cok hizlarda calisan modeli mevcuttur 33 – 40 – 50 ise tipik örneklerdir. 50 Mhz de calışan bir 68030 islemci yaklasik 5 mips performans verebilmektedir. 68040 ise bu ailenin en gelismis ikinci uyesi olup 25 Mhz lik versyonu yaklasik 14 mips hizina ulasabilmektedir. 68030 ve 68040 arasindaki en onemli fark ise aralarindaki tasarim farkidir ( 68040 harvard mimarisi urunudur ). 68030 50 mhz de 5 mips verebilirken 68040 25 mhz de 14 mips verebilmektedir . Ayrica 68040 dan itibaren FPU islemci icinde gelmektedir. 68030 ailesinde ise matemaik islemci 68881 ve 68882 kodlarinda olup extra olarak takilmak zorundadir.

68060 ise ailenin en gelişmiş üyesi olup şu ana kadar 68 ailesinin en hızlısı olmuştur ve 3.3 v da calışan yegane 68 K islemcidir o yüzden az ısınır.

Butun 68K islemcilerde EC ve LC modelleri FPU ve MMU icermemektedir. Ayrintili bilgi icin Motorolanın sitesine bakabilirsiniz.Hızlandırıcı kartlarda genelde 72 pin SIMM kullanilmaktadir ( GVP haric GVP 68 pin SIMM kullanan yegane hizlandiri kartlari yapmayi beceren tek firmadir ) ve bu SIMM ler PC de kullanilan 72 pin SIMM lerden baska bir parca degillerdir yanliz kullanilan SIMM modullerinin w/o parity yani paritesiz olmasi gerekmektedir. Kartlar uzerindeki memory genelde hızlandırıcı kartın maximumu olup satıcı firma tarafindan belirtilir fakat ayrintili liste icin aminetteki hardware kismina bakabilirsiniz. Benim kullandigim Apollo 1240/25 Mhz lik kart 68040 – 25 Mhz idi ve 32 Mb ram a kadar cıkabiliyordu.

Bazı turbo kartlar ve hızları şöyledir: 
A1200 Blizzard 1230-IV 030/50 Mhz: 9.10 MIPS
A1200 Apollo 68040/25 Mhz: 20.10 MIPS
A1200 Apollo 68040/33 Mhz: 25.10 MIPS
A1200 Apollo 68040/40 Mhz: 30.10 MIPS
A1200 Blizzard 1240/40 Mhz: 31.00 MIPS
A1200 Blizzard 1260/50 Mhz: 39.10 MIPS
A1200 Blizzard PowerPC 603e/166 Mhz: 205 MIPS

(MIPS=Saniye Başına Milyon İşlem Sayısı)

Amiga'da yeni nesil hızlandırıcı kartlar olarak ta PowerPC kartları bulunmaktadır. PPC kartlar hakkında daha ayrıntılı bilgiler Sinan Gürkan arkadaşımızın hazırladığı Amigart sitesinden veya en yaygın olarak kullanılan PowerUp kartlarının üreticisi DCE Computer sitesinden edinilebilinir. Ayrıca PCI formundaki SharkPPC ile Elbox, Amijoe ile  Metabox diğer PowerPC işlemcili turbo kart üreticisi firmalardır.

[ Sorular ]

68040 gibi çok ısınan işlemcili Turbo Kartları kasasız Amiga'ma takabilir miyim, yoksa mutlaka Amiga'mı kasaya mı koymalıyım?
Evet takabilirsin yalnız 68040 gibi oldukca ısınan işlemcileri kullanmak için Amiganı kasaya koyman daha iyi olur. Hem Amiga daha derli toplu olur hem de ileride grafikkartı takmak istersen kolaylık olur. Yine de alt kapağı açık tutarsan ve Amigayı da altına birşeyler koyup yükseltirsen ısınmayı kısmen halledersin. 68040'ı kasasız bir A1200 de kullanmak istiyorsan Apollo turbo kartlarını yada Blizzard' ın A1200 Desktop için özel olan turbokartlarını kullanman daha iyi olur.

[ Sorular ]

Amijoe nedir?
Metabox firmasının Amigalar için hazırladığı PowerPC 750 (G3) işlemcili 250-466 Mhz hızları arasında turbo kartlardır. Bu kartlarda 68K uyumu emulasyonla sağlanmaktadır. Ayrıca standart PCI interface desteği vardır. Böylece PCI kiti alındığında Amigaya standart PCI kartları takılabilecektir.

Özellikleri:

AMIJOE 1200 PPC 750 (G3) : Backside Cache, PCI-Bridge, 68k-emulasyonu, 512 MB RAM'a çıkabilir Ram Slotları (PC66 SO-DIMM), realtime-clock (amijoe1200)

Upgrade olanakları:
· PCI-compatible connectors for SCSI-controllers, graphic cards, USB-controllers, IEEE1394
· DMA-IDE-connector 
· I/O-interface
· graphic card

AMIJOE 3/4000 PPC 750 (G3) :
· uses the A3/4000-processor-slot
· G3 cpu 466 MHz e kadar
· up to 768 MB (PC100)
· saat hariç amijoe1200 da yer alan herşey

[ Sorular ]

Amiga modellerindeki romlar nelerdir?
A500 ve A2000 kickstart 1.3/1.2
A1000 kickstart 1.3/1.0
A500+, A600 , A3000 kickstart 2.04 / 2.05
A1200 ve A4000(T) kickstart 3.0/3.1

[ Sorular ]

Kickstart'ımı nasıl geliştiririm?
Bunun birinci yolu romunuzu degiştirmektir.Yurt dışında Amiganın her modeli için Rom satan firmalar olduğu gibi Türkiye'de Joy Bilgisayar'a da sorabilirsiniz.Veya Blizzard gibi bir turbo kart kullanıyorsanız yardımcı bir programla da bunu yapabilirsiniz.

[ Sorular ]

IDE Harddiskler ve Amiga.
Amiganin bazi modelleri uzerinde 44 PIN High Density Male IDE Interface bulundurmaktadir bu modeler sirasiyla A600 , A1200 dur. A1200 uzerindeki 44 pin IDE interface e normal bir IDE disk baglanabilmektedir. Normal bir IDE disk uzerinde 40 yada 1 I bos olmak uzere 39 tane pin oldugu gorulebilmektedir peki bu 40 pin interface nasil 44 pin baska bir interface e baglanacak sorusunun cevabi ise sondaki 4 adet pinin kullanılmıyor olmasıdır. Yani Amiga anakartındaki 44 pinden sondaki 41:44 numarali pinler kullanılmadan oluşturulan bir HD FC 44 -> FC 40 kablo sorunsuz bir şekilde çalışacaktır fakat kablonun 2 feet yada 66 cm yi gecmemesi sinyal kaybını önlemek için uygun olacaktır. Amigada kullanılan disklerin boyutları ise her zaman sorulan bir soru olmuştur. 3.0 ROM kullanan Amiga modellerinde kullanilan disk boyutu 4 Gb yi genelde gecmez ama bu sorun yeni cikan 3.1 ROM ailesi ile giderilmiştir. Ayrica bazi disklerde cihaz ilk acıldığında diski görmeme boot etmeme gibi sorunlar yaşanmaktadir ( örnek quantum fireball ailesinin bazı modelleri ) . Bu sorunların sebebi 3.0 ROM larında diskin tam devir hizina ulasmasını beklemek için herhangi bir rutin bulunmamasıdır. Disk tam devir hizina ulasmadığı için gönderilen read sinyallerinin ihmal eder ve boot etmez ama cihaz ikinci kez resetlendikten sonar disk normal devir hızında olduğu icin read sinyallerine cevap verir ve boot eder. Anlasilacağı gibi bu sorunun cözümü basit bir resettir . Fakat bazi disklerde ise cihaz resetlendiginde harddiskinde gücünü kesen bir mekanizma oldugu gözden kacmamalıdır ( bu mekanizma eski IBM disklerde vardi ama günümüzde bu uygulamadan vazgeçildi arıtk bu tehlikede ortadan kalktı ) bu tur disklerin Amiga uzerinde 3.0 ROM lar ile birlikte kullanılmasi imkansiza yakındır . Amiga OS 3.5 zaten 3.1 ROM gerektirdigi icin bu sorunlarin cogu bu yeni isletim sistemi surumu ile giderilmistir.

[ Sorular ]

Bilgisayarı ilk açtığımda hemen boot etmiyor. Bir resetten sonra normal olarak açılıyor. Sorun nedir?
Bu normal bazen harddisklerin rotor donüş hızlarına ulaşmaları icin geçen zaman aletin initialize stateini geçmesinden daha uzun zaman alıyor ve amiga harddiski görmüyor. Bu bende de oluyordu ( quantum kullanıyordum ) ve bi resetten sonra duzeliyor cünkü harddisk donüş hızına ulaşmış oluyor ve alet boot ettiği zaman harddiski okuyabiliyor. Bence hiç eski haline getirmekle ugrasma bu normal bi olay. Önceden olmuyordu diyeceksin bunu anlayabiliyorum zira diskinin ömrü yavas yavas dolmak üzre yada diskin yaşlanıyor.

[ Sorular ]

Pc harddiskini Amiga'ya tanıtabilir miyim?
CrossDos 7.0 programı ile PC harddiskini Amiga'da okuyup yazabilirsiniz.

Amiga'da 4 way IDE.
 Amiga IDE controlleri sadece 2 tane ide desteklemek icin tasarlanmistir. 4 tane IDE desteklemek icin ucuncul firmalarin urettigi IDEFIX turevi cihazlardan satin alinmasi gerekmektedir boylece IDE portuna 4 tane IDE baglanabilmektedir. Bu device lardan boot ve read ayni zamanda write da sozkonusu olmaktadir. Power Computing sirketi IDEFIX adinda bir cihazi uretmistir . Bu cihazi kullandigimda herhangi bir sorunla karsilasmadim sadece boot menude 3 ve 4 uncu IDE devicelari gorulmuyor ama bunlardan boot edilebiliniyor. Idefix Express takınca...daha önce 1.2MB/sn olan raw read hard disk erişimi 2.7 mb/sn civarına çıktı. PFS3 kullanilan partition'larda dosya okuma hızı 4.1 mb/sn'a kadar çıkıyor...36x Toshiba CDROM'um ise 1.1mb/sn hızında çalışıyor..CD'den CD'ye kopya olabiliyor. Power Flyer ile Raw Read hızı 4.0 mb/sn civarlarina kadar çıkabiliyor. Idefix Express Linux destekli..4 portu da Linux altında kullanabiliyorsunuz. Power Flyer da ise sadece ilk 2 port kullanılabiliyor..

 [ Sorular ]

 [ Sorular ]

Amiga'da CD yazıcı ile CD kaydetmek istediğim zaman 'insufficient data rate' hata mesajı veriyor ve CD kullanılmaz duruma geliyor. Sorun nedir?
Olay su amiganın IDE portu bazen data ratei kaldırmaz ki bu max transfer olarak 2 mbps dir. Simdi senin yapman gereken bir IDE hizlandırıcı almak yani IDEFix yada IDEAccelerator denen zımbırtı. Yaklaşık 80 USD felan olması lazım. Bu aletin yaptigi tek sey buffer tutarak harddisk boş kaldığında yada IoRequest olmadığı mikrosaniyelik anlarda buffer da tuttugu veriyi basarak port efficiency sağlamak ve transferi anlık olarak arttırmak.Eger IDE cdr kullanıyosan kaç hızlı olduğuna bağlı olarak ve ram miktarına bağlı olarak sorunu çözersin sanırım.
Ayrıca MakeCD programının en son listesine bakıp elinizdeki IDE CD-Writer`in desteklenen bir model olup olmadığına bakmalısın...

[ Sorular ]

[ Sorular ]

Amiga'da kullanılan disket sürücüler ve özellikleri nelerdir?
Amiga'da kullanilan disket suruculer 720 Kb lik normal PC disket suruculeri gibi olmayip her bir DD disketi 880 Kb , HD disketi ise 1.76 Mb formatlayabilmekte ve disketleri okurken trackloader denen sistemi kullanmaktadir. Normal PC DD disketleri formatlanabilmekte ve ek bir parca yada benzeri bir sey kullanmaya gerek kalmamaktadir. Su ana kadar piyasaya cikmis olan neredeyse tum Amiga modellerinde gelen disket surucu sadece 880 Kb lik DD disketleri formatlayabilmektedir. HD disket kullanmak isteyen kullanicilar ise external yada internal HD disket surucu unitesi tedarik etmelidirler. Amiga ustunde bulunan ozel disket surucu sistemi sayesinde kendi disket surucusunde DD bir disketi 720 Kb lik PC MsDos formatinda , 800 Kb Macintosh formatinda formatlayabilmektedir.

[ Sorular ]

Amiga'da Printer nasıl kullanırım? Gerekli sürücüleri nasıl bulurum?
Amiga uzerinde bulundurduğu parallel port sayesinde her tür yazıcıyı kullanabilmektedir ve gereken yazici suruculeri aminette yada üretici firma sitelerinde bulunmaktadir. Canon ve Epson sitelerinde gerekli driverlari bulundurmaktadirlar. Ayrıca AmigaOS 3.9 ve 3.5 içindede en yeni printer drivelarıdan çoğu bulunmaktadır.

[ Sorular ]

Amiga 1200'de PCMCIA Modem kullanılabilir mi?
PCMCIA modem kullanmak için gerekli bütün driver ve dosyalari aminet de bulabilirsin yalniz bilmen gereken birshey var, bazi kaynaklara gore Amiga nin PCMCIA slotunda bi problem var ve bu problem bir kondansator eklemeden chozulmuomush , bazi kaynaklara gore ise buna gerek yok . Bu konuda bi arashtirma yap istersen. Bu arada PCMCIA modemler guclerini bağlı olduklari cihazdan alırlar ve tahminin üstünde bir güc tuketimine sebep olabilirler dikkat et suppply a yüklenme . Birde USR PCMCIA devicelar sanırım Amiga da calışmıyorlar. Ben bu konuda zamaninda baya bir arastirma yaptim ve sonuc olarak suna karar verdim : PCMCIA yok huzur var :)

[ Sorular ]

Elimde bir PowerBook var. Üzerindeki PCMCIA ethernet kartını Amiga'ya takabilirmiyim? Donanım zarar görür mü?
PCMCIA 2.0 standartinda bir kartsa sanırım Amiga1200 ile calisir ancak o ethernet karti için uygun driver`i Aminet`te arastirip denemek lazim...cnet.device olabilir belki.. PowerComputing A1200 için PowerLAN adinda PCMCIA Ethernet Karti cikardi.. http://www.powerc.com/powerlan.htm Belki o karti calistiran sürücü ile calışır.. Bağlantı programı olarak Miami veya Genesis Ethernet için oldukça yeterli..

[ Sorular ]

Siamese PCI kartı çıktı mı?
Siamese PCI karti standart PC ler icin üzerinde bir adet 68060 olan ve Pcnin Pentium İşlemcisini yardımcı olarak kullanan PCI kartı seklinde AGA cipsetli bir Amigadır.Bu kart sayesinde Pc üzerinde bir amigaya sahip olunup standart Pc kartları ve ekbirimleri kullanabilinecektir. Fakat oldukca pahalıdır ve henüz daha yapım asamasındadır.Ama aynı firmanın Amiganın Pc hardwareni kontrol etmesini saglayan bir cesit network kartı vardır ve fiyatı daha uygundur.Bilgi için http://www.siamese.co.uk/

[ Sorular ]